Data erygowania: 1430 r. (abp gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki)
Historia budowy kościoła i jego architektura:
Obecny wybudowany w latach 1888-1897 z ofiar mieszkańców Łodzi wg projektu warszawskiego arch. Konstantego Wojciechowskiego. Murowany, trójnawowy z transeptem i dwiema wieżami w fasadzie. Konsekrowany 5 VI 1897 r. przez bpa warszawskiego Kazimierza Ruszkiewicza.
Wyposażenie kościoła:
Ołtarz główny w półokrągłej absydzie, w nastawie tryptyk gotycki obustronnie zdobiony – dzieło artysty rzeźbiarza Antoniego Panasiuka. W środkowej części tryptyku rzeźba sceny Wniebowzięcia NMP w otoczeniu apostołów i trzech niewiast wokół pustego grobu – nad nią rzeźba sceny ukoronowania NMP. Na dwóch bocznych skrzydłach tryptyku, podzielonego na kwatery, z jednej strony płaskorzeźby przedstawiające tajemnice radosne i chwalebne różańca, a na odwrotnej stronie malowidła na miedzianej blasze przedstawiające tajemnice bolesne. Obok bocznego skrzydła tryptyku w niszy figura bł. Czesława, a obok prawego – rzeźba św. Jana Kantego. U góry nad tryptykiem rzeźby: św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Na predelli ołtarza w małych niszach rzeźby: św. Ambrożego, św. Grzegorza, św. Hieronima i św. Augustyna.
Prezbiterium oświetlają ostrołukowe okna z witrażami przedstawiającymi św. Wojciecha, Wniebowzięcie NMP i św. Stanisława Biskupa. Pozostałe wypełnione są ornamentami geometrycznymi. Witraże są z 1891 r. Nad drzwiami z prezbiterium do zakrystii znajduje się płaskorzeźba Chrystusa w Ogrójcu, a nad drzwiami z prezbiterium do kaplicy – Ucieczka Świętej Rodziny do Egiptu. W kaplicy obok prezbiterium ołtarz z gotycką nastawą, a w niej obraz Matki Bożej Miłosierdzia – Matki Boskiej Łódzkiej. W tejże kaplicy znajduje się chrzcielnica z białego marmuru. Tutaj była chrzczona sługa Boża Stanisława Leszczyńska.
W transepcie w półkolistej absydzie obraz z barwną rzeźbą św. Anny uczącą czytać Maryję. Po drugiej stronie transeptu znajduje się kaplica z barwną rzeźbą Świętej Rodziny.
W kościele na ścianach stacje Drogi Krzyżowej – płaskorzeźby w drewnie lipowym wykonane w Tyrolu (dar rodziny Brajerów z Radogoszcza). Chór muzyczny wsparty na dwóch filarach, a na nim 37-głosowe organy w gotyckiej oprawie sprowadzone z Wiednia w 1892 r. Posadzka w kościele terakotowa firmy Meroy & Boch Mottlach, ułożona 1891-1892, ufundowana przez fabrykanta Izraela Poznańskiego.
Prace remontowo-konserwatorskie naszego kościoła parafialnego w zakresie elewacji prezbiterium i transeptu zostały podjęte w Roku Pańskim 2011 z inicjatywy ks. prałata Józefa Masłowskiego, dzięki dotacji z budżetu Miasta Łodzi, pod nadzorem Wojewódzkiego i Miejskiego Konserwatora Zabytków.
Dzwony:
/informacja za „The Bells of Poland„/
film na YouTube: Łódź Bałuty – Dzwony kościoła pw. Wniebowzięcia NMP
W budynku kościoła znajduje się 7 dzwonów.
Na wieży lewej znajdują się 3 dzwony:
Imię: św. Józef
Materiał: brąz
Ton: g”
Średnica: 56 cm
Wysokość (z koroną): 53 cm
Wysokość korony: 10 cm
Waga: ~ 120 kg
Rok odlania: lata 20 / 30 XX w.
Odlewnia: bliżej nieokreślony przedstawiciel rodu Felczyńskich; odlany na terenie dzisiejszej Ukrainy; istnieje przypuszczenie, że dzwon mógł zostać wykonany przez Jana Felczyńskiego w Stanisławowie
Imię: św. Michał Archanioł
Materiał: brąz
Ton: b’
Średnica: 91 cm
Wysokość (z koroną): 90 cm
Wysokość korony: ~ 16 cm
Waga: ~ 500 kg
Rok odlania: 1966
Odlewnia: Jan Felczyński, Przemyśl
Imię: Maryja Wniebowzięta
Materiał: brąz
Ton: g’
Średnica: 110 cm
Wysokość (z koroną): 108 cm
Wysokość korony: 20 cm
Waga: ~ 850 kg
Rok odlania: 1966
Odlewnia: Jan Felczyński, Przemyśl
Na wieży prawej znajdują się 3 dzwony:
Imię: św. Zygmunt
Materiał: brąz
Ton: es”
Średnica: 70 cm
Wysokość (z koroną): 69 cm
Wysokość korony: 12 cm
Waga: ~ 200 kg
Rok odlania: 1966
Odlewnia: Jan Felczyński, Przemyśl
Imię: św. Anna
Materiał: brąz
Ton: d”
Średnica: 72 cm
Wysokość (z koroną): 72 cm
Wysokość korony: 13 cm
Waga: ~ 250 kg
Rok odlania: przelany w 1908 r. ze starszego dzwonu
Odlewnia: brak danych o wykonawcy pierwszego dzwonu; przelał Antoni Włodkowski w Węgrowie
Imię: św. Stanisław Kostka
Materiał: brąz
Ton: c” (-)
Średnica: 85 cm
Wysokość (z koroną): 83 cm
Wysokość korony: 14 cm
Waga: ~ 350 kg
Rok odlania: 1966
Odlewnia: Jan Felczyński, Przemyśl
Najstarszy i najmniejszy dzwon znajduje się w sygnaturce nad transeptem
Dzwon nr 7
Imię: brak danych
Materiał: brąz
Ton: f”’
Średnica: ~ 25 cm
Wysokość (z koroną): ~ 22 cm
Wysokość korony: brak dostępu do korony
Waga: ~ 15 kg
Rok Odlania: 1854
Odlewnia: Mikołaj Petersilge, Warszawa
